ایکاس (IQOS) یکی از فناوری‌های جدید در صنعت تنباکو است که به عنوان جایگزینی برای سیگارهای سنتی معرفی شده است. بسیاری از افراد سیگاری به دنبال گزینه‌ای هستند که آسیب‌های کمتری داشته باشد و در عین حال تجربه مشابهی از مصرف تنباکو را ارائه دهد. یکی از تفاوت‌های مهم ایکاس با سیگار سنتی، نبود قطران در آن است.
اما قطران چیست و چرا نبود آن اهمیت دارد؟ در این مقاله بررسی می‌کنیم که چگونه ایکاس بدون قطران، تجربه‌ای متفاوت و کم‌خطرتر از سیگار ارائه می‌دهد.
قطران چیست و چگونه در سیگار تولید می‌شود؟
قطران یک ماده چسبناک و قهوه‌ای‌رنگ است که هنگام سوختن تنباکو در سیگار تولید می‌شود. این ترکیب حاصل احتراق مواد آلی موجود در تنباکو است و شامل هزاران ماده شیمیایی، از جمله مواد سرطان‌زا مانند بنزن، فرمالدهید و آمونیاک می‌باشد.
نقش احتراق در ایجاد قطران
هنگامی که سیگار روشن می‌شود، دمای احتراق به بیش از 600 تا 900 درجه سانتی‌گراد می‌رسد. در این دما، تنباکو می‌سوزد و ترکیبات مختلفی تولید می‌شوند که به صورت دوده و قطران در دود سیگار باقی می‌مانند. این مواد در ریه‌ها ته‌نشین شده و مشکلات جدی تنفسی و قلبی-عروقی ایجاد می‌کنند.
چرا نبود قطران مهم است؟
قطران عامل اصلی بسیاری از بیماری‌های مرتبط با سیگار، از جمله سرطان ریه و انسداد مزمن ریوی (COPD) است. به همین دلیل، حذف یا کاهش آن می‌تواند تأثیر بسزایی در کاهش آسیب‌های ناشی از مصرف دخانیات داشته باشد.
چرا ایکاس قطران ندارد؟
برخلاف سیگارهای سنتی که برای مصرف نیاز به سوزاندن تنباکو دارند، ایکاس از فناوری گرمادهی به جای احتراق استفاده می‌کند. در این دستگاه، تنباکو تا دمای حدود ۳۵۰ درجه سانتی‌گراد گرم می‌شود، اما هرگز نمی‌سوزد. این تفاوت اساسی باعث می‌شود که هیچ‌گونه قطرانی در دود ایکاس تولید نشود.
نقش فناوری گرما بدون احتراق در حذف قطران
فناوری گرما بدون احتراق در ایکاس به این شکل عمل می‌کند:
- تنباکوی مخصوص درون دستگاه قرار می‌گیرد.
المنت حرارتی دستگاه، تنباکو را تا دمای کنترل‌شده گرم می‌کند.
- به جای دود ناشی از سوختن، بخاری تولید می‌شود که نیکوتین و طعم تنباکو را بدون تولید قطران منتقل می‌کند.
آیا بخار ایکاس کاملاً بی‌ضرر است؟
اگرچه ایکاس قطران ندارد و مواد مضر کمتری نسبت به سیگار تولید می‌کند، اما همچنان شامل نیکوتین است که یک ماده اعتیادآور محسوب می‌شود. بنابراین، ایکاس برای افرادی که سیگار نمی‌کشند توصیه نمی‌شود، اما می‌تواند گزینه‌ای با آسیب کمتر برای سیگاری‌ها باشد.
مزایای استفاده از ایکاس نسبت به سیگار سنتی
استفاده از ایکاس به‌عنوان جایگزینی برای سیگار، چندین مزیت دارد که مهم‌ترین آن نبود قطران و کاهش مواد شیمیایی مضر است. در ادامه، برخی از مزایای اصلی این دستگاه را بررسی می‌کنیم:
۱. کاهش مواد سمی در مقایسه با سیگار
از آنجایی که ایکاس تنباکو را نمی‌سوزاند، بسیاری از مواد سمی ناشی از احتراق، مانند مونوکسید کربن و قطران، در بخار تولیدشده آن وجود ندارند یا میزان آن‌ها به‌شدت کاهش یافته است. این موضوع باعث می‌شود که افرادی که از ایکاس استفاده می‌کنند، در معرض مواد شیمیایی مضر کمتری قرار بگیرند.
۲. کاهش بوی نامطبوع
یکی از مشکلات رایج سیگارهای سنتی، بوی تند و ماندگار آن روی لباس، دست‌ها و محیط اطراف است. ایکاس به دلیل عدم احتراق، بوی بسیار کمتری دارد و به‌راحتی در محیط‌های بسته بدون ایجاد ناراحتی برای دیگران قابل استفاده است.
۳. کاهش تأثیر منفی بر اطرافیان
دود سیگار حاوی ترکیبات مضری است که برای افراد غیرسیگاری نیز خطرناک هستند. از آنجایی که ایکاس دود تولید نمی‌کند و تنها بخار ملایمی از خود خارج می‌کند، تأثیر آن بر اطرافیان بسیار کمتر از سیگارهای سنتی است.
۴. عدم تولید خاکستر و کاهش آلودگی محیطی
در سیگارهای معمولی، سوختن تنباکو باعث تولید خاکستر و ته‌سیگار می‌شود که یکی از منابع اصلی آلودگی محیطی است. اما ایکاس هیچ نوع خاکستر یا ضایعات احتراقی تولید نمی‌کند، بنابراین یک گزینه تمیزتر برای مصرف‌کنندگان به شمار می‌آید.
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
با توجه به تفاوت‌های اساسی بین ایکاس و سیگار سنتی، مشخص شد که فناوری گرما بدون احتراق چگونه از تولید قطران جلوگیری می‌کند. از آنجایی که قطران یکی از عوامل اصلی بروز بیماری‌های مرتبط با سیگار است، حذف آن می‌تواند تأثیر مهمی در کاهش آسیب‌های ناشی از مصرف دخانیات داشته باشد.
آیا ایکاس جایگزین سالم‌تری برای سیگار است؟
در حالی که سیگار الکترونیکی نسبت به سیگار معمولی مواد سمی کمتری تولید می‌کند، اما همچنان حاوی نیکوتین است که می‌تواند اعتیادآور باشد. بنابراین، این دستگاه برای افراد غیرسیگاری توصیه نمی‌شود، اما می‌تواند گزینه‌ای با ضرر کمتر برای سیگاری‌هایی باشد که قصد کاهش آسیب را دارند.
نکاتی برای افرادی که قصد تغییر دارند:
اگر سیگاری هستید و به دنبال گزینه‌ای با ضرر کمتر می‌گردید، ایکاس می‌تواند یک انتخاب مناسب باشد.
اگر هدفتان ترک کامل نیکوتین است، بهتر است برنامه‌ای برای کاهش تدریجی مصرف داشته باشید.
استفاده از ایکاس در کنار آگاهی از مضرات نیکوتین می‌تواند به انتخابی آگاهانه‌تر کمک کند.
در نهایت، ایکاس به دلیل نبود قطران، کاهش مواد مضر و نداشتن دود حاصل از احتراق، می‌تواند تجربه‌ای متفاوت از مصرف تنباکو را ارائه دهد.
